از گذشته تا به امروز موضوع غذا و بهداشت مورد توجه انسان‌ها بوده است و ارتباط بین این دو همواره وجود داشته است. GMP یک استاندارد برای کارخانه‌ها و تولیدکنندگان صنایع غذایی است که می‌خواهند محصولات مطلوب تولید کنند. بدلیل افزایش یافتن صنایع غذایی، اطلاعات مشتریان و تکنولوژی، تمام کارخانه‌ها و سازمان‌ها که در زمینه تولید موادغذایی و چرخه مواد غذایی فعالیت می‌کنند برای استفاده از سیستم مدیریت تولید محصولات مطلوب برای بهبود و توسعه کارآیی سازمان‌ها حرکت می‌کنند. بدلیل اهمیت سلامت مواد غذایی تولید شده، استاندارد GMP در صنایع غذایی ایران و سایر کشورهای صنعتی اهمیت بسیاری یافته و مورد استفاده قرار می‌گیرد. GMP که یک استاندارد مهم صنایع غذایی است در صنایع غذایی ایران هم مانند دیگر کشورها کاربرد و اهمیت دارد. اجرا کردن این استاندارد در یک سازمان باعث جلب توجه مشتریان جدید و قدیمی می‌شود و باعث افزایش رضایت و کاهش شکایات مشتریان در سازمان‌ها می‌شود.

جی ام پی در صنایع غذایی

GMP به چه معناست؟

GMP مخفف کلمه good manufacturing practice است که به معنای استفاده از روش‌های مطلوب برای تولید موادغذایی است. کارخانه‌های صنایع غذایی برای داشتن عملکرد مناسب و قابل قبول در زمینه‌های مختلف و بدست آوردن توان رقابت کردن با کارخانه‌های دیگر باید اصول GMP را رعایت کنند. تولید محصولی مطلوب و بهینه باید مقررات روش‌های مطلوب تولید یا روش‌های بهینه تولید یا اصطلاحا GMP را رعایت کنند. برای آشنایی با صنایع غذایی کلیک کنید.

نتایجی که از اجرای صحیح اصول GMP در صنایع غذایی حاصل می‌شود شامل موارد زیر است.

  • رسیدن به کیفیت بهتر محصولات غذایی
  • تولید محصولات ایمن‌تر، سالم‌تر و کسب رضایت مشتری
  • بوجود آمدن محیط کار مطلوب‌تر
  • بهبود انگیزه و کارآیی بالاتر کارکنان و بهبود شرایط روانی کار
جی ام پی در صنایع غذایی

جی ام پی در صنایع غذایی

تاریخچه GMP چیست؟

اصول بهداشت و GMP غذا ابتدا توسط سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA) معرفی شد و در سال 1967 بر اساس توصیه بیستمین مجمع جهانی بهداشت اولین پیش نویس تولید خوب (GMP) ارائه شد. این اصول بهداشتی توسط گروهی از کارشناسان سازمان بهداشت جهانی ارائه و نوشته شد. این پیش نویس بعدها با عنوان (الزامات عملیات تولیدی خوب در ساخت و کنترل کیفیت محصولات غذایی و دارویی
) به مجمع جهانی بهداشت بیست و یکم ارائه و تصویب شد.

در سال 1968 متن GMP بازنگری شد و توسط (کمیته کارشناسی اختصاصات محصولات دارویی سازمان بهداشت جهانی) بررسی شد و با اندکی ویرایش در سال 1971 در فارماکوپه بین المللی (IP) به عنوان ضمیمه انتشار پیدا کرد.

اصول GMP در حال حاضر توسط سازمان‌های جهانی استاندارد (ISO) و سازمان بهداشت (WHO) و سازمان غذا و کشاورزی (FAO) در قالب استاندارهای codex Alimentarius و EC 93/43 و codex 97/13 طرح می‌شوند. مبانی که در این استاندارها ذکر شده‌اند عمومی هستند و بنا به نوع محصول و حساسیت آن باید از اصول و راهنمایی‌های مربوطه بر اساس نظر متخصصان استفاده کرد.

جی ام پی در صنایع غذایی

جی ام پی در صنایع غذایی

دلایل اهمیت GMP در صنایع غذایی چیست؟

به کمک GMP می‌توان روش‌ها، تجهیزات، امکانات و کنترل تولید انواع مواد غذایی فرآوری شده را توصیف و بررسی کرد.

تضمین کیفیت

بر اساس دستورالعمل‌های GMP می‌توان تضمین کرد که فرآیندهای تولید استاندارد هستند و می‌توانند به کیفیت ثابت در محصولات غذایی منجر شوند. این استانداردسازی برای برآورده کردن انتظارات مشتریان و ایجاد یک برند قابل اعتماد بسیار مهم است.

جی ام پی در صنایع غذایی

جی ام پی در صنایع غذایی

ایمنی مصرف کننده

GMP با جلوگیری کردن از آلودگی و تضمین فرآیندهای تولید بهداشتی برای حفظ ایمنی موادغذایی کمک می‌کند و به سلامت مصرف کنندگان کمک می‌کند. این استاندارد بین المللی به نوعی باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های ناشی از غذای آلوده می‌شود.

انطباق با مقررات تولید مواد غذایی

رعایت اصول GMP یک الزام قانونی در تولید محصولات غذایی است. نهادهای نظارتی این دستور العمل‌ها را اجرا می‌کنند تا مطمئن شوند که استاندارهای لازم برای تولید مواد غذایی در این پروسه توسط تولیدکنندگان رعایت می‌شود.

مطالب مرتبط: نان صنعتی چیست و چگونه تولید می‌شود؟

دسترسی به بازار جهانی

رعایت اصول GMP در بسیاری از کشورها برای صادرات و واردات محصولات غذایی موردنیاز است. پیروی کردن از اصول GMP باعث راحت‌تر شدن تجارت بین المللی تولیدکنندگان می‌شود. همچنین GMP به تولیدکنندگان اجازه دسترسی گسترده‌تر به بازار جهانی و رقابت در مقیاس جهانی را می‌دهد.

جی ام پی در صنایع غذایی

جی ام پی در صنایع غذایی

بهره وری عملیاتی بیشتر با GMP

این استاندارد بین المللی با تعریف کردن فرآیندها و گردش کار کارآمد عملیات ساده را تقویت می‌کند. این بهینه‌سازی باعث کاهش هدر رفت، کاهش هزینه‌های تولید و استفاده بیشتر از منابع در فرآیند تولید مواد غذایی می‌شود.

افزایش اعتماد مصرف کننده با رعایت اصول GMP

اجرا کردن اصول GMP تعهد تولیدکنندگان به ارائه محصولات ایمن و با کیفیت به مشتریان است. این اعتماد مصرف کننده باعث افزایش وفاداری به برند و موفقیت بلندمدت آن برند در صنایع غذایی می‌شود.

جی ام پی در صنایع غذایی

جی ام پی در صنایع غذایی

جلوگیری از فراخوان محصول

GMP احتمال فراخوان محصول را بدلیل کاهش مشکلات کیفی به مقدار زیادی کاهش می‌دهد. رعایت کردن دقیق دستورالعمل‌های تولید محصولات غذایی تضمین می‌کند تا محصولات خروجی از مرکز استانداردهای ایمنی و کیفیت موردنیاز را برآورده کنند.

مطالب مرتبط: کشاورزی صنعتی

بهبود مستمر تولید محصولات غذایی با استفاده از GMP

اصول GMP فرهنگ بهبود مستمر تولیدات مواد غذایی را تشویق می‌کند. شرکت‌ها به صورت منظم و مستمر فرآیندهای خود را برای مطابقت با استاندارهای در حال تغییر، تقویت نوآوری و رشد در سازمان بررسی و ارتقا می‌دهند.

جی ام پی در صنایع غذایی

جی ام پی در صنایع غذایی

اصول اساسی استاندارد GMP در صنایع غذایی کدام ها هستند؟

اصول استاندارد GMP شامل موارد زیادی می‌شود که تعدادی از آنها شامل حذف منابع آلوده کننده در اتلاف سازمان های تولید مواد خوراکی، طراحی سازمان به گونه‌ای که از بروز امواج آلوده که منجر به مختل نمودن دستگاه ها می شود جلوگیری کند و … که در ادامه آنها را آورده‌ایم.

  • ابزار و مصالح ساخت و ساز سازمان ها باید از دوام و استحکام بالایی برخوردار باشد.
  • تمامی دیوار ها باید عایق باشند و از بروز مواد سمی که تاثیرات مخربی دارند جلوگیری کند.
  • تمامی دیوارها و کف سازمان قابلیت شستشو را داشته باشند.
  • سقف و دیوار های اطراف خطر ریزش نداشته باشند
  • پنجره های ثابت نصب شود
  • نصب درب های محکم
  • درب و پنجره ها قابل شستشو باشند
  • اگر پنجره های سازمان بازشو هستند باید دارای توری های محکمی باشند که از ورود حشرات سمی و جانوران به داخل جلوگیری کنند.
جی ام پی در صنایع غذایی

جی ام پی در صنایع غذایی

نتیجه گیری

اصول GMP از مواردی است که توسط بسیاری از کشورها ارائه شده است و باعث بهبود وضعیت تولید مواد غذایی شده است.